Giai đoạn từ những năm 1950 đến những năm 1960 của thế kỷ trước là giai đoạn các nước ASEAN từng bước giành độc lập, trừ Xin-ga-po giành độc lập năm 1965, Việt Nam phải đến năm 1975 mới thống nhất đất nước và Bru-nây năm 1984 chính thức giành độc lập. Các nền kinh tế của khu vực này đều có đặc điểm chung là phát triển từ một nền kinh tế lạc hậu do chế độ thực dân để lại. Hầu hết các nước Đông Nam Á đều bị người phương Tây đô hộ (trừ Thái Lan) nên nền kinh tế chủ yếu dựa vào nền nông nghiệp hết sức lạc hậu, công nghiệp chủ yếu là khai mỏ từ xa xưa, nền thương mại thuộc địa phụ thuộc vào các nước lớn. Vì vậy, ngay sau khi giành được độc lập, các nước ASEAN đều ưu tiên phát triển theo “Chiến lược công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu”.
Đây cũng là chiến lược được các nước đang phát triển khác thực hiện vào thời điểm đó với mục tiêu chính:
– Xây dựng nền kinh tế tự cung tự cấp với các ngành công nghiệp truyền thống thay thế hàng hóa trước đây phải nhập khẩu.
– Giảm sự phụ thuộc vào bên ngoài, chủ yếu vào các nước lớn.
– Giảm chi phí hậu cần.
– Tạo thêm công ăn việc làm, giảm tỷ lệ thất nghiệp, từ đó loại bỏ được các tệ nạn nội bộ.
Để thực hiện “Chiến lược công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu”, các nước ASEAN đã thực hiện các chính sách sau:
– Tập trung phát triển các ngành sản xuất quốc gia có khả năng thay thế hàng nhập khẩu thông qua các chính sách hỗ trợ, trợ cấp.
– Quốc hữu hóa một số ngành quan trọng. Như ở Việt Nam, chúng ta theo mô hình “nền kinh tế tập trung”, theo đó hầu hết các hoạt động kinh tế đều do các công ty nhà nước kiểm soát.
Và với những khó khăn chồng chất đó, trong suốt những năm 50, 60 của thế kỷ trước, nền kinh tế của các nước ASEAN phát triển rất chậm và dựa trên nền nông nghiệp lạc hậu, kể cả khi đã hướng tới phát triển công nghiệp. Nguyên nhân chính là do “chiến lược công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu” có những nhược điểm cơ bản sau:
– Hầu hết các ngành hoạt động kém hiệu quả do được bảo hộ và trợ cấp quá mức, dẫn đến quan liêu, không tận dụng được lợi thế cạnh tranh. Vì vậy, ở giai đoạn này, nền công nghiệp của các nước vẫn chủ yếu là khai khoáng.
Công nghệ sản xuất rất lạc hậu, giá thành cao, khó cạnh tranh với sản phẩm nước ngoài. Ngay cả một số nước có nền kinh tế “mở” như Singapore, Malaysia, Philippines tăng trưởng chủ yếu thông qua hoạt động thương mại, hàng hóa công nghiệp vẫn phải nhập khẩu từ các nước phát triển. Hay ngay cả những nước phát triển với mô hình kinh tế tập trung như miền Bắc Việt Nam, dù có đặt mục tiêu cũng không đáp ứng được nhu cầu trong nước do không đủ tiềm lực phát triển công nghiệp.
– Quy mô thị trường trong nước còn nhỏ, sản phẩm sản xuất ra khó tiêu thụ. Phần lớn người dân các nước ASEAN lúc bấy giờ còn khá nghèo, chủ yếu lo cho cuộc sống hàng ngày và hầu như không có đủ tiền để chi tiêu cho hàng tiêu dùng.
Các thể chế kinh tế nhà nước tham nhũng, quan liêu và hoạt động kém hiệu quả do thiếu vốn, nguyên liệu thô, công nghệ và ít chuyên môn quản lý.
Với những yếu kém như vậy, việc thực hiện “Chiến lược công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu” càng làm trầm trọng thêm tình trạng kém phát triển ở các nước ASEAN. Cuộc sống khó khăn, người dân thậm chí còn không đủ ăn, đủ mặc. Lạm phát cao, nợ nước ngoài ngày càng lớn và ngày càng phụ thuộc vào viện trợ từ các đại gia toàn cầu. Đời sống nhân dân chưa được cải thiện nên thị trường tiêu thụ trong nước không mở rộng cũng không thu hẹp. Điều này dẫn đến nhiều công ty phá sản vì không có thị trường tiêu thụ. Tuy thất bại nhưng “chiến lược công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu” giai đoạn này cũng là bài học kinh nghiệm để các nước trong khu vực ASEAN xây dựng chính sách phát triển kinh tế tiến bộ hơn trong tương lai.
| ✅ Dịch vụ thành lập công ty | ⭕ ketoanhn.com cung cấp dịch vụ thành lập công ty/ thành lập doanh nghiệp trọn gói chuyên nghiệp cho khách hàng trên toàn quốc |
| ✅ Đăng ký giấy phép kinh doanh | ⭐ Các thủ tục bắt buộc để thể nhân và pháp nhân thực hiện hoạt động kinh doanh của mình |
| ✅ Dịch vụ ly hôn | ⭕ Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn ly hôn, chúng tôi tin rằng có thể hỗ trợ và giúp đỡ bạn |
| ✅ Dịch vụ kế toán | ⭐ Với chuyên môn cao về kế toán và thuế, chúng tôi đảm bảo báo cáo theo đúng quy định của pháp dịch vụ |
| ✅ Dịch vụ kiểm toán | ⭕ Đảm bảo cung cấp chất lượng dịch vụ tốt và cung cấp các giải pháp giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc các hoạt động khác. |
| ✅ Dịch vụ hộ chiếu | ⭕ Giúp bạn rút ngắn thời gian nhận hộ chiếu, hỗ trợ khách hàng các dịch vụ liên quan và cam kết bảo mật thông tin |