Thủ tục truy thu BHXH đối với người lao động

Thủ tục truy thu bảo hiểm xã hội không còn quá xa lạ nhưng không phải ai cũng hiểu đúng và đủ về nó. Vậy truy thu BHXH là gì và thủ tục truy thu như thế nào?

1. Truy thu bảo hiểm xã hội là gì?

Truy thu BHXH là quá trình cơ quan BHXH truy thu số tiền phải đóng BHXH, BHYT, BHTN, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp khi thuộc một trong các trường hợp: trốn đóng, đóng không đủ số tiền tham gia bắt buộc; nộp không đủ số tiền phải nộp theo quy định; chiếm dụng tiền đóng, hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

2. Các trường hợp truy thu BHXH bắt buộc

Doanh nghiệp mắc một trong các trường hợp sau đây sẽ bị truy thu, truy thu tiền lương tháng đóng BHXH, BHYT, BHTN.

Trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN: đơn vị trốn đóng, đóng không đủ số người phải tham gia, đóng không đúng số tiền theo quy định, chiếm dụng tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN.
Điều chỉnh tăng tiền lương tháng đã đóng BHXH đối với người lao động: sau 06 tháng kể từ ngày người có thẩm quyền ký quyết định hoặc hợp đồng lao động (phụ lục hợp đồng lao động) nâng ngạch, nâng bậc lương, tăng mức lương và phụ cấp đóng BHXH, BHYT, BHTN mà người sử dụng lao động không đóng theo mức lương mới.
Một số trường hợp khác theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.

3. Thủ tục truy thu BHXH

Căn cứ quy định về truy thu BHXH, BHYT, BHTN, BH TNLĐ-BNN, đơn vị bạn cần chuẩn bị hồ sơ, thủ tục như sau:

Tờ khai tham gia và điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS, 01 bản/người) (Trường hợp chưa có mã số BHXH)
Giấy tờ chứng minh được hưởng quyền lợi BHYT cao hơn (Quyết định 505 nếu có);
Giấy xác nhận thời gian đóng BHTN chưa hưởng (Mẫu C15-TS) (trường hợp đã hưởng BHXH một lần trước ngày 01/01/2016 nhưng chưa quá trình đóng BHTN);
Danh sách lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN, BH TNLĐ, BNN (mẫu D02-LT);
Các loại giấy tờ làm căn cứ lập danh sách truy thu BHXH, BHYT, BHTN, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (Phụ lục 02 của Quyết định 595); cụ thể là Hợp đồng lao động;
Tờ khai đơn vị tham gia, điều chỉnh BHXH, BHYT (Mẫu TK3-TS) (Trường hợp đơn vị đăng ký lần đầu, chuyển địa bàn đóng BHXH, BHYT hoặc thay đổi thông tin);
Bản khai thông tin (Mẫu D01-TS, nếu có);
Kết luận thanh tra của cơ quan BHXH hoặc cơ quan thanh tra hoặc Quyết định xử lý vi phạm hành chính của cơ quan có thẩm quyền (Trường hợp đơn vị đề nghị truy thu cộng với thời gian từ 6 tháng trở lên).

4. Lãi truy thu

Ngoài số tiền bảo hiểm truy thu (do không đóng/đóng không đầy đủ), đơn vị còn phải đóng tiền lãi truy thu trong các trường hợp trên. Lãi suất truy thu bằng lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân của năm liền kề trước năm tính truy thu.
Đối với trường hợp trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN áp dụng mức lãi suất như sau:

Toàn bộ thời gian trốn nộp trước ngày 01 tháng 01 năm 2016 tính theo mức lãi suất chậm nộp áp dụng cho năm 2016;
Đối với thời gian trốn nộp kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2016 trở đi áp dụng lãi suất chậm nộp theo từng năm tại thời điểm phát hiện việc trốn nộp.

Kết luận,