Ở Việt Nam, bauxit được xếp vào loại khoáng sản khi tỷ lệ nhôm ôxít so với ôxít silic, gọi là mô đun silic (ký hiệu µsi), không nhỏ hơn 2. Do đó, Quặng bauxite là gì? Khai thác bauxite hoạt động như thế nào? Hãy cùng dịch vụ ketoanhn tìm hiểu vấn đề này ngay sau đây.
1. Quặng bauxite là gì?
bô xít (hoặc bauxite) là một khoáng chất nhôm trầm tích màu nâu hồng được hình thành do phong hóa các loại đá giàu nhôm hoặc do sự tích tụ các khoáng chất có sẵn do xói mòn. Quặng bôxit phân bố chủ yếu ở vành đai xung quanh xích đạo, nhất là ở môi trường nhiệt đới. Bauxit, alumin (Al203), nguyên liệu chính để đúc nhôm trong các lò điện phân, chiếm 95% lượng bauxite được khai thác trên thế giới.
2. Hoạt động khai thác quặng bauxite
Quy trình tuyển quặng bauxit (gồm 4 bước).
Bước 1 – Phát quang bề mặt:
+ Đối với cây nhỏ (D<0,3 m) phát dọn, dùng máy quét đánh đống cây tạo đất trước khi phủ rơm rạ, nổ mìn;
+ Đối với cây có đường kính ≥0,3 m tiến hành cưa hạ, thu gom gốc cây lớn và thu dọn mặt bằng thi công trước khi bóc, bật.
 |
Bước 2: Tháo lớp phủ mặt đất.
Để tránh nghèo đói và thất thoát tài nguyên trong khai thác quặng bauxite, công việc che phủ được chia thành hai trường hợp:
+ Đối với độ dày lớp đất phủ < 0,5m: dùng máy cạp xúc lớp đất phủ thành đống, sau đó dùng máy xúc thủy lực gầu ngược đào ô tô tải vận chuyển trả lại.
+ Đối với lớp đất dày 0,5m: dùng máy xúc thủy lực gầu nghịch xúc đất trực tiếp lên ô tô, xúc trở lại mặt đất để lại lớp đất dày khoảng 0,3m tiếp giáp với lớp quặng, sau đó dùng máy cào. , gom thành đống, xúc đất lấp lại, trả lại mặt bằng.
Bước 3: Khai thác quặng.
Khí hậu Tây Nguyên chia làm 2 mùa mưa nắng rõ rệt nên quá trình khai thác cũng chia thành 2 mùa mưa và khô.
+ Đối với mùa khô: máy xúc đứng trên thành quặng xúc quặng lên xe tải phía trên lớp trụ đất. Vào mùa khô, ô tô tải có thể chạy trên đất trụ và máy xúc không phải quay gầu để đổ quặng vào xe.
+ Đối với mùa mưa: máy xúc đứng trên thành quặng để xúc quặng, quay gầu và đổ lên xe ben đứng trên đó. tường quặng. Do mùa mưa, xe chạy trên lớp xi lanh sẽ trơn trượt nên phải đánh lái trên thành quặng, máy xúc cần quay gầu để đổ quặng lên xe.
Bước 4: Quay trở lại Trái đất
Đất bóc được xe tải chở đi san lấp tại các khu vực khai thác xong và được máy san phẳng đến độ dày lớp đất lấp >0,5m (trung bình 1-2m). Lớp phủ đất được quy hoạch hệ thống thoát nước và trồng cây cải tạo, phục hồi môi trường theo tiêu chuẩn.
3. Tác động của việc khai thác bauxite đến môi trường
a) Tác động của việc khai thác bauxite đến địa hình tự nhiên
– Khu vực mỏ Tây Nguyên có địa hình đồi núi, hình thái quặng phân lớp, chiều dày tầng quặng tập trung trên đỉnh đồi, mỏng dần theo sườn dốc. Quá trình khai thác quặng sẽ bóc tách các mỏm quặng, đồng thời bùn thải đuôi quặng sẽ được thải vào các thùng chứa được xây dựng ở các vùng trũng, thung lũng của mỏ.
– Vì vậy, sau quá trình tuyển quặng bôxit sẽ tác động đến địa hình khu vực mỏ trở nên bằng phẳng hơn trước.
b) Tác động của khai thác bauxite đến đất
– Cấu trúc của vùng quặng bauxit từ trên xuống gồm: Trên cùng là lớp đất hữu cơ bao phủ, bên dưới là lớp quặng bauxit có độ xốp, xốp hoặc đá cứng không giữ được nước, thành phần vật chất chủ yếu trong quặng bauxit. bao gồm Al.khoáng chất2HOẶC3 khoảng 40%, Fe2HOẶC3 khoảng 27%, SiO2 khoảng 7%… Các thành phần này không có giá trị dinh dưỡng cho sự phát triển của cây trồng. Bên dưới là lớp đất sét lithome có khả năng giữ nước, giữ ẩm cho đất và cây trồng.
– Vì vậy, sau khi trải qua quá trình khai thác, tầng quặng bauxit sẽ không làm nghèo đất, mà đất đào lên trả lại mặt đất sẽ tơi xốp hơn, lớp đất phủ nằm trong lớp sét vôi cột nên đất giữ được độ ẩm, giúp cây phát triển tốt hơn.
c) Tác động của việc khai thác bauxite đến hệ thống cơ sở hạ tầng
– Trước khi khai thác không quy hoạch hệ thống hạ tầng với hệ thống hồ, chỉ có suối và hồ tự nhiên; Không có đường, chỉ có đường mòn.
– Sau khi mỏ được triển khai khai thác quặng, hệ thống cơ sở hạ tầng sẽ được bổ sung như hồ chứa nước (hồ Cái Bang), các vùng trũng thấp sẽ được quy hoạch để xây dựng hồ chứa bùn thải quặng đuôi. Khai thác khoáng sản, sản xuất alumin và nước tưới. cung cấp cho sản xuất nông nghiệp của thị xã. Trong khu vực mỏ đã quy hoạch hệ thống đường giao thông phục vụ cho việc vận chuyển khoáng sản và sinh hoạt của nhân dân.
– Như vậy, sau quá trình khai thác, cơ sở hạ tầng khu vực khai thác sẽ được bổ sung hồ chứa nước và hệ thống đường giao thông, thuận tiện hơn cho việc tưới tiêu và giao thông.
Đến nay, tổng diện tích đã khai thác khoảng 300ha, diện tích đã thu hồi khoảng 120ha (không trả lại diện tích lòng hồ), diện tích đã trồng khoảng 60ha, các loại cây trồng là keo, xen, thông.